روایتی غرورآفرین از عقاب تیزپرواز گچساران / از شاگرداولی در آمریکا تا هنرنمایی در خلیج‌فارس+ تصاویر

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی‌ «آفتاب گچساران» ، ابراهیم امیدبخش یازدهم مردادماه سال ۱۳۳۲ در شهرستان نفت‌خیز گچساران چشم به جهان گشود؛ شهری که قهرمانان بسیاری را در دامان خود پرورش داد. وی دو برادر و چهار خواهر داشت و پدرش «حاج علی» با درآمد مغازه کوچک خود، این خانواده سنتی و مذهبی را اداره می‌کرد.

قبولی در آزمون افسری؛ آغاز راهی که او را عقاب آسمان کرد

ابراهیم دوران ابتدایی را در اهواز و دوره متوسطه و دبیرستان را در مدرسه کورش کبیر (ولایت) گچساران گذراند و در سال ۱۳۵۱ با موفقیت در آزمون دانشکده افسری خلبانی در تهران پذیرفته شد. علاقه و استعداد او در هوانوردی به‌قدری چشمگیر بود که پس از پایان دوره مقدماتی پرواز در سال ۱۳۵۲، برای طی دوره‌های تکمیلی خلبانی به آمریکا اعزام شد.

در آمریکا عملکرد وی چنان برجسته بود که به‌عنوان یکی از بهترین فراگیران پرواز با هواپیماهای جت شناخته شد. پس از دریافت نشان خلبانی و بازگشت به ایران در سال ۱۳۵۴، به پایگاه ششم شکاری بوشهر اعزام و با شایستگی به جمع خلبانان جنگنده F-4 پیوست.

از تدریس خلبانی تا بازگشت به بوشهر در آغاز جنگ تحمیلی

در اواخر سال ۱۳۵۸، امیدبخش به تهران منتقل شد تا به آموزش و تربیت نسل جدید خلبانان بپردازد، اما با آغاز تجاوز رژیم بعثی عراق به کشور، بار دیگر برای انجام‌وظیفه خطیر دفاع از میهن به پایگاه بوشهر بازگشت و همچون دیگر عقابان نیروی هوایی ارتش، مأموریت‌های سنگین و حساس را به عهده گرفت.

پروازهایی که روحیه جبهه‌ها را زنده نگه می‌داشت

با شروع جنگ، خوزستان و مناطق جنوبی کشور در معرض شدیدترین حملات دشمن قرار داشتند. سروان خلبان «ابراهیم امیدبخش» با پروازهای مکرر در عمق مناطق اشغالی و انجام عملیات‌های برون‌مرزی، نقشی کلیدی در انهدام مراکز حساس اقتصادی و نظامی عراق ایفا کرد.

پروازهای وی چه در قالب گشت هوایی و چه در عملیات پشتیبانی نیروهای زمینی علاوه بر ضربات سنگین به دشمن، الهام‌بخش سایر خلبانان جوان و تجلی قدرت نیروی هوایی ارتش بود.

مأموریت دشوار ۲۷ آبان ۵۹ برای نجات سوسنگرد

در پنجاه‌وهفتمین روز جنگ تحمیلی، صبحگاه ۲۷ آبان ۱۳۵۹، مأموریتی فوق‌العاده سخت به امیدبخش، خلبان کابین عقبی او ستوان‌یکم «محمدتقی حسینی» و چند تن از همرزمانشان در پایگاه بوشهر ابلاغ شد.

هدف عملیات، انهدام سپاه سوم ارتش عراق شامل پنج لشکر (سه لشکر زرهی و دو لشکر مکانیزه) بود که با قصد تصرف سوسنگرد، اهواز و آبادان به‌سرعت پیشروی می‌کردند. خلبانان باید با بمباران دقیق ستون‌های دشمن، از سقوط سوسنگرد جلوگیری می‌کردند؛ شهری که مقاومتش نقش سرنوشت‌سازی در تاریخ جنگ دارد.

انهدام سازه‌های نفتی فاو و ضربه به ستون‌های زرهی دشمن

در همان روز، ابراهیم امیدبخش و سه فروند جنگنده 4F- (فانتوم) دیگر از پایگاه بوشهر، طی ۶ نوبت پرواز عملیاتی، مخازن سوخت، ساختمان مرکزی سازه‌های نفتی فاو، چندین کامیون حامل سوخت در شمال گمرک صفوان و ستون زرهی دشمن را مورد اصابت قرار دادند. این عملیات که تحت شدیدترین آتش پدافندی عراق انجام شد، یکی از موفق‌ترین حملات هوایی نیروی هوایی در هفته‌های ابتدایی جنگ به شمار می‌آید.

پروازی که بازگشتی نداشت؛ شهادت در آسمان سوسنگرد

در مسیر بازگشت از آخرین عملیات، خلبانان متوجه تجمع نیروهای دشمن در نزدیکی سوسنگرد شدند و تصمیم گرفتند پیش از بازگشت، ضربه دیگری به دشمن وارد کنند. حمله جنگنده‌های F-4 بااینکه مؤثر بود، اما هواپیمای شماره ۲ دسته پروازی در تیررس پدافند زمین‌به‌هوای عراق قرار گرفت.

در این لحظه، «ابراهیم امیدبخش» و هم‌رزمش «محمدتقی حسینی» به درجه رفیع شهادت نائل آمدند و برای همیشه جاویدالاثر شدند؛ عقابانی که نامشان در تاریخ نیروی هوایی ارتش و دفاع مقدس جاودان ماند.

روایت خلبانان دفاع مقدس از نبوغ و شجاعت «ابراهیم امیدبخش»

این در حالی‌ است که مرحوم خلبان «محمود ضرابی» از قهرمانان هشت سال دفاع مقدس در بخشی از خاطرات خود به رشادت‌ها و توانمندی‌های شهید خلبان «ابراهیم امیدبخش» اشاره‌کرده و گفته بود: زمانی که «ابراهیم امیدبخش» در آمریکا فارغ‌التحصیل شد، در میان تمامی هم‌دوره‌ای‌های آمریکایی‌اش، درجایی که دانشجویان آمریکایی پس از دریافت لیسانس برای گرفتن فوق‌لیسانس و ورود به دوره‌های پروازی می‌آمدند او توانست در رقابتی دشوار، رتبه نخست را کسب کند؛ درحالی‌که تنها دیپلم خود را در گچساران گرفته بود و در برابر دانشجویانی با تحصیلات بالاتر قرار داشت.

یک سرباز ایرانی؛ نمونه‌ای کم‌نظیر از استعداد و تعهد

ضرابی در ادامه گفته بود: باوجود تمام این تفاوت‌ها، این جوان برومند، لایق و کاردان در دوره خلبانی آمریکا نیز شاگرداول شد و حتی «ساعت رولکس» گران‌قیمتی به‌عنوان تقدیر به او اهدا کردند؛ اما آنچه امیدبخش را متمایز می‌کرد، نه جوایز و امتیازات، بلکه روحیه سلحشوری، عشق به پرواز، احساس مسئولیت و تعهدی بود که در همه‌حال از خود نشان می‌داد و او را به معنای واقعی کلمه به یک «سرباز ایرانی» تبدیل کرده بود.

پروازی که ماهی‌های خلیج‌فارس را کباب کرد

ضرابی همچنین خاطره‌ای تأثیرگذار و درعین‌حال شگفت‌انگیز را نقل کرده بود. وی گفته بود: یکی از خلبانان نیروی دریایی که برای مأموریت مشترک انتخاب‌شده بود، روزی در پرواز با بالگرد بر فراز خلیج‌فارس، ناگهان متوجه صدای عجیبی شد و با صحنه‌ای بی‌سابقه روبه‌رو گردید. خلبان «شریفی» که در بالگرد حضور داشت، با شگفتی به همراهانش گفته بود: «دو فانتوم از زیر ما عبور کردند!»

به گفته او، آن دو جنگنده فانتوم به‌قدری نزدیک به سطح آب پرواز می‌کردند که «بخار داغ اگزوزشان در حال کباب کردن ماهی‌های خلیج‌فارس بود». در گزارش خلبان نیروی دریایی آمده بود که این پرواز حیرت‌انگیز را «منوچهر محققی» و «ابراهیم امیدبخش» انجام داده بودند؛ دو تیزپرواز کم‌نظیر که مهارتشان در پروازهای ارتفاع پایین شهرتی ویژه داشت.

رشادت‌های خلبانان نیروی هوایی؛ عامل اصلی توقف ماشین جنگی دشمن

امیر سرتیپ خلبان حسین خلیلی، از همرزمان شهید امیدبخش نیز در گفتگو با این پایگاه خبری با اشاره به دلاوری‌های نیروی هوایی در دوران دفاع مقدس گفت: بخش قابل‌توجهی از موفقیت‌های رزمندگان اسلام در سال‌های نخست جنگ، مرهون رشادت‌ها و عملیات‌های دقیق و فداکارانه خلبانان نیروی هوایی بود.

وی افزود: دشمن هرگز تصور نمی‌کرد که نیروی هوایی ایران، باوجود کمبود شدید امکانات و تجهیزات، قادر به مقابله با حملات همه‌جانبه ارتش تا بن دندان مسلح عراق باشد؛ اما تیزپروازان ارتش توانستند در همان روزهای ابتدایی جنگ، خطوط مقدم، سنگرها و مواضع حیاتی دشمن را یکی پس از دیگری منهدم کنند.

تأثیر عاشورا بر روحیه رزمندگان و فرهنگ مقاومت

خلیلی تصریح کرد: صدام با خوی قدرت‌طلبی و تجاوزگری خود تصور می‌کرد که در مدت کوتاهی می‌تواند به تهران برسد و این نظام تازه‌تأسیس را سرنگون کند؛ اما هدایت‌های پیامبرگونه امام خمینی (ره) و شجاعت جوانان غیوری مانند امیدبخش، باعث شد این توطئه در همان روزهای نخست جنگ نقش بر آب شود.

وی ادامه داد: همه حماسه‌ها و ایثارگری‌های رزمندگان و شهدای ما برگرفته از فرهنگ عاشورا بود. آنان با الهام از قیام سیدالشهدا (ع) درس بزرگی به دشمنان انقلاب دادند تا حتی خیال تجاوز به این سرزمین را از ذهن خود بیرون کنند.

خلبانان جوانی که برابر ارتش ۱۴ لشکری عراق ایستادند

امیر سرتیپ دوم خلبان «نیک‌بخش حبیبی»، رئیس سابق دفتر مطالعات راهبری نیروی هوایی نیز در بخشی از سخنان خود در گفتگو با این پایگاه خبری گفت: در روزی که صدام با ۱۴ لشکر تا بن دندان مسلح به ایران حمله کرد، این جوانان مؤمن و پرتوان مانند امیدبخش‌ها بودند که هم‌قسم شدند جانشان را برای دفاع از این سرزمین تقدیم کنند.

وی افزود: در ابتدای جنگ حتی آمریکایی‌ها و دشمنان خارجی نظام اسلامی نیز باور نمی‌کردند که ایران قادر خواهد بود جنگنده‌ها را به پرواز درآورد؛ اما همان حمایت‌های بی‌دریغ آمریکا از صدام بود که به او جرئت داد مدعی تصرف تهران در چند روز شود، غافل از اینکه خلبانان ایرانی با ایمان، غیرت و تخصص خود ورق جنگ را برمی‌گردانند.

مأموریت‌های سنگین خلبانان نیروی هوایی در سال‌های نخست جنگ

حبیبی در ادامه به گوشه‌ای از مأموریت‌های سخت و حیاتی خلبانان نیروی هوایی اشاره کرد و گفت: انهدام پایگاه‌ها و مراکز مهم اقتصادی، حفاظت از مناطق نفت‌خیز، اعزام نیروهای داوطلب به جبهه‌ها، بازگرداندن مجروحان از خطوط مقدم و انجام عملیات‌های شناسایی و رزمی تنها بخش کوچکی از مأموریت‌هایی بود که خلبانان شجاع نیروی هوایی انجام دادند.

وی خاطرنشان کرد: در عملیات سوسنگرد سال ۵۹، تنها در فاصله سه ماه، نزدیک به ۱۱۳ هواپیمای جنگنده از دست رفت و ۱۰۵ خلبان به شهادت رسیدند که «شهید امیدبخش» یکی از شهدا بود.

اسامی شهدای نیروی هوایی حاضر در عملیات آزادسازی سوسنگرد

بر اساس اسناد، در عملیات آزادسازی سوسنگرد در ۲۶ آبان ۱۳۵۹ که به شکست حصر این شهر انجامید، ۲۴ خلبان نیروی هوایی حضور داشتند که از میان آنان «سروان خلبان شهید هوشنگ کیان‌آرا»، «سید محمدتقی حسینی»، «محمد کام‌بخش ضیایی»، «نعمت‌الله اکبری سامانی»، «سرهنگ دوم خلبان یونس خوش‌بین» و «ستوان یکم خلبان ابراهیم امیدبخش» به شهادت رسیدند.

همچنین «استوار دوم شهید حسین سلمان‌زاده»، «گروهبان یکم شهید ابراهیم قهوه‌چی‌زاده»، «استوار دوم شهید غلامعلی حلاج قدوی»، «سروان فنی شهید عبدالله عیسی‌پور» و «ستوان دوم شهید سیدعلی‌اکبر حیدری» از دیگر شهدای نیروی هوایی در این عملیات بزرگ بودند.

جاودانه شدن نام یک عقاب تیزپرواز در گچساران

سرلشکر خلبان جاویدالاثر «ابراهیم امیدبخش» از خلبانان گردان ۶۱ شکاری بوشهر بود و نام او به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین خلبانان نیروی هوایی در تاریخ دفاع مقدس ثبت‌شده است.

در ۲۰ بهمن‌ماه ۱۳۹۵، فرودگاه نفت گچساران با حضور جمعی از تیزپروازان نیروی هوایی ارتش به نام این شهید والامقام نام‌گذاری شد. همچنین یادمان این خلبان سرافراز که شامل تندیس شهید و ماکت جنگنده F-4 است، در تیرماه ۱۳۹۷ با استقبال گرم مردم و مسئولان وارد گچساران شد و در میدان ورودی شهر (فرودگاه) نصب گردید تا نام «امیدبخش» همواره بر آسمان این دیار بدرخشد.

گزارش: یاسر مرادی

انتهای خبر/